اطلاعات عمومی

 دیجیاتو/از الگو های فکری گرفته تا احساسات، تمام جنبه های انسانی در محدوده ی ظرفیت فوق العاده ی ماده ی خاکستری و ماده ی سفید مغز ما قرار می گیرند. اما این عضو ۱۴۰۰ گرمی و اسرار آمیز بدن ما چگونه می تواند تا این حد بر مسائل مهمی نظیر زندگی، مرگ، آگاهی، ادراک، خواب و غیره تأثیر گذار باشد؟ آیا مغزی که ما با آن به دنیا می آییم، به حالت بهینه ی خود دست پیدا می کند و بعد با گذشت هر سال، آرام آرام و به شکلی اجتناب ناپذیر رو به افول می گذارد؟

دکتر ساندرا باند چپمن، مؤسس و مدیر ارشد مرکز سلامت مغز دانشگاه تگزاس و نویسنده ی کتاب «مغز خود را باهوش تر کنید»، چند سال پیش در مصاحبه ای به پاسخ این پرسش ها پرداخت. او به تازگی در مصاحبه های جدیدش بیشتر به این موارد و همچنین مسئله ی حفظ و تقویت توانایی مغز پرداخته است.

چمن خیلی سریع اشاره می کند که امروزه امید به زندگی ما از هر زمان دیگری در تاریخ بشر بیشتر است. با این حال، وقتی پای مراقبت از سلامت جسمانی مان به میان می آید به ندرت به حفظ سلامت مغز خود توجه می کنیم. او اعتقاد دارد وقتی علایق تازه ای در ما شکل می گیرد، به دنبال سرگرمی های خاصی می رویم و یا تمرین های خاص مغزی انجام می دهیم، مغزمان ورزیده تر، و در عین حال حافظه مان بیشتر می شود. علم انعطاف پذیری عصبی نیز این قانون را تأیید می کند. به بیان ساده تر، شما کنترل قابل توجهی روی عملکرد مغز خود دارید، چون عملکرد مغز شما به آنچه که تجربه می کنید و چگونگی استفاده از آن وابستگی زیادی دارد.

چپمن در این باره می گوید: «حفظ بهره وری به عنوان یک تصمیم گیرنده، نوآور، استراتژیست و برنامه ریز، برای استفاده از ظرفیت های وسیع مغز، نیازمند رشد و تحریک پیوسته است. بی توجهی نسبت به سلامتِ شناختی و اجازه دادن به مغز برای تحلیل رفتن با امور روزمره ی زندگی به جای تفکر نوآورانه، پیامد های اقتصادی، اجتماعی و شخصی غیر ضروری و مضری به همراه دارد».

او ادامه می دهد «هرچه بیشتر زندگی می کنیم، بازار رقابتی تر می شود، بافتار اجتماعی مان پیچیدگی بیشتری پیدا می کند و استفاده ی حد اکثری از ارزشمند ترین منبع ما یعنی مغزمان لزوم بیشتری می یابد».

در جامعه ی به هم پیوسته ی ما، روز به روز بر تعداد افرادی که از خستگی ذهنی خود ابراز نگرانی می کنند و با اختلال حافظه و حجم نامتناسبی از اطلاعات مواجه می شوند افزوده می شود. این مسئله شاید باعث شود خیلی از ما به این نتیجه برسیم که به یک مسافرت و یا مدتی استراحت احتیاج داریم، در حالی که چاره ی حقیقی ممکن است نیاز به تقویت سلامتی مغزمان باشد.

به گفته ی چپمن، نشانه هایی وجود دارد که اگر در کسی وجود داشت، باید نگاه نزدیک تری به سلامت مغز خود بیندازد.

۱- محدود کردن انجام چند کار با هم

انجام چند کار با هم، بهره وری مغز را کاهش، و خستگی آن و میزان استرس را افزایش می دهد.

۲- بهره مندی از خواب کافی

اطمینان حاصل کنید به طور پیوسته ۷ تا ۸ ساعت در شبانه روز می خوابید. طی خواب، اطلاعات در مغز ما در سطح ادراکی عمیق تری مستقر می شوند.

۳- تعهد به تمرینات ورزشی منظم

برای تقویت حافظه و افزایش توجه و تمرکز، و همچنین بالا بردن جریان خون در ناحیه ی وابسته به حافظه ی مغز، ۳ تا ۴ بار در هفته و هر بار به مدت ۳۰ دقیقه تمرینات هوازی انجام دهید.

۴- همه چیز را خلاصه به ذهن بسپارید

مطالعات کاری، سمینار های آموزشی، فیلم هایی که می بینید و مقالات و کتاب هایی که می خوانید را خلاصه کنید. خلاصه کردن ایده های تازه، در مقایسه با به خاطر سپاری فهرستی از اطلاعات، حافظه ی بلند مدت مغز شما را تقویت می کند.

۵- تمرکز خود را کاملاً متوجه مسائل مهم کنید

مسیر ورود اطلاعات به نسبت بی اهمیت را به مغز خود مسدود کنید. محدود کردن میزان اطلاعات دریافتی یکی از کار های مهمی است که برای حفظ سلامت مغز خود می توانید انجام دهید.

۶- انگیزه ی خود را حفظ کنید

یک مغز با انگیزه، ارتباطات نرونی سریع تر و مستحکم تری برقرار می کند. علایق خود را شناسایی کنید و بیشتر درباره ی آنها یادبگیرد

طبق یک مطالعه جدید، قرص های آهن که برای درمان کمبود آهن استفاده می شوند بی نهایت خطرناک هستند چرا که می توانند در مدت ۱۰ دقیقه به DNA آسیب برسانند.

طبق مطالعه محققان انگلیسی، مصرف آهن در دوزهای تجویزشده می تواند موجب آسیب سلولی شود.

در این تحقیق، محققان تاثیر آهن را بر روی سلول های اندوتلیل انسانی موجود در رشته رگ های خونی در محیط آزمایشگاه مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند.

آنها مقداری دارونما و محلول آهن ۱۰ میکرومولار را به رشته سلولی افزودند. سپس ژن های موجود در سلول ها را مورد مطالعه قرار داده و دریافتند که در مدت ۱۰ دقیقه، سلول قرارگرفته در معرض محلول آهن شروع به ایجاد مکانیسم های ترمیم DNA نمود.

به گفته محققان دانشگاه امپریال لندن، پزشکان باید بر میزان آهن تجویزی در قالب درمان های استاندارد نظارت داشته باشند چراکه آهن می تواند تاثیر سوء بر بدن انسان داشته باشد.

آهن مولفه اصلی هموگلوبین بوده، رنگدانه ایی که مسئول رنگ قرمز خون است. کمبود آهن غالباً با تولید هموگلوبین تداخل پیدا کرده و موجب «آنمی» می شود. مشخصه بروز آنمی یا همان کم خونی، احساس خستگی، سرگیجه، تنگی نفس، گرفتگی عضلات پا، و صورت رنگ پریده است.

علاوه بر تجویز مکمل های آهن از سوی پزشکان، مصرف برخی میوه ها و سبزیجات هم می تواند به مقابله با کمبود آهن کمک کند. سبزیجات برگ سبز، خرما و چغندر از جمله مواد حاوی آهن هستند.

[۱۸:۳۱،‏ ۲۰۱۶/۳/۲۳] ***: عطارد در یک مدار با ثابت خروج از مرکز (e=0.02056) و میل زیاد (7 درجه نسبت به دایرة ‌البروج) با نیم قطر اطول 0.03871Au و یک دوره تناوب مداری نجومی 87.96 روز به دور خورشید می‌گردد. بزرگترین زاویه کشیدگی این سیاره که از زمین مشاهده شده است، از ˚18(قرین خورشیدی) تا ˚28 (بعید خورشیدی) ، با متوسط 23 قرار دارد. تصور می‌شد که دوره تناوب چرخشی نجومی ‌عطارد یا (مانند زمین) 24 ساعت یا بطور همزمان 88 روز باشد. اما در اوایل سال 1960 میلادی برای اولین بار تپشهای راداری منعکس شده از سطح عطارد دریافت شدند و در سال 1965 میلادی جی.اچ. پتنژیل (G.H.Pettengill) و آر.بی. وایس مستقیما با استفاده از فنهای راداری دوپلری نشان داده‌اند که دوره تناوب چرخشی عطارد در حدود 59 روز است. 

گرانش سیاره

جاذبه سطحی عطارد به قدری ضعیف است که قادر به نگهداری ذرات اطراف خود نیست. در نتیجه عطارد تقریبا فاقد جو است. چگالی فضایی اطراف عطارد حدود 1000 میلیارد برابر کمتر از چگالی جو زمین است. 



مشخصه‌های فیزیکی

شعاع عطارد 24400 کیلومتر است. جرم آن 33x1023kg می‌باشد که از اختلالات گرانشی بر روی فضاپیما محاسبه شده است. عطارد هیچ قمر طبیعی ندارد. چگالی متوسط آن 5420 کیلوگرم بر متر مکعب می‌باشد که نظیر یک سیاره خاکی است، اما برای اندازه عطارد زیاد است. از آنجا که گرانش کلی عطارد کمتر از زمین است (فشردگی آن کمتر است)، اما چگالی حجمی ‌آن در حدود چگالی حجمی‌ زمین می‌باشد، لذا باید در برگیرنده مقدار بیشتری از فلزات باشد.

حدس می‌زنیم که در داخل عطارد یک گوشته صخره‌ای و یک هسته بزرگ فلزی (شاید نیکل و آهن) وجود داشته باشد. عطارد هوا ندارد. در آن ، پس از سپری شدن روز بی‌درنگ شبی سرد فرا می‌رسد. از اینرو ، سطح آن در نتیجه فرسایش تغییر نمی‌کند. طی هزاران میلیون سال ، سطح عطارد مورد اصابت خرده سنگهای فضایی قرار گرفته است. به علت این بمباران مداوم اکنون سطح سیاره پر از گودال است. کف گودالها پوشیده از گرد و غباری است که از متلاشی شدن این خرده سنگها به‌وجود آمده است. 

فاصله متوسط از خورشید 57.93 کیلومتر

قطر استوا 4879 کیلومتر

مدت حرکت وضعی 58.65 روز زمینی

مدت حرکت انتقالی 87.97 روز زمینی

سرعت مداری 47.89 کیلومتر در ثانیه

دمای سطحی 180- تا 430 درجه سانتیگراد

جرم (زمین=1) 0.06

چگالی متوسط (آب=1) 5.43

جاذبه (زمین=1) 0.38

تعداد قمر 0

میدان مغناطیسی

درسال 1974 میلادی (1353 شمسی) سفینه فضایی مارنیر 10 از کنار عطارد گذشت. مارینر 10 یک میدان مغناطیسی ضعیف سیاره‌ای را با شدتی در حدود 220nT ، 1nT=10-9T آشکار کرد. اگر چه این مقدار کوچک است. ولی برای قطع مغناطوسپهر در بادهای خورشیدی کافی است. در اینجا میدان مغناطیسی ، ذرات باردار (اکثرا پروتونها) را از باد خورشیدی اطراف سیاره منحرف می‌کند.

به نظر

[۱۸:۳۴،‏ ۲۰۱۶/۳/۲۳] ***: عطارد نزدیکترین سیاره به خورشید است و جو ندارد.از اینرو نمی تواند گرمای خورشید را نگه دارد.به همین دلیل اختلاف دمای شب و روز بسیار زیاد است.دمای این سیاره در روز۴۲۰درجه(دمایی که سرب هم ذوب می شود) و در شب۱۸۰-درجه است.۵۹روز طول می کشد تا عطارد یکبار به دور خود بچرخد و ۸۸روز طول می کشد تا به دور خورشید بچرخد.مدار عطارد کاملا بیضی شکل است.میانگین فاصله ی عطارد تا خورشید۵۸میلیون کیلومتر است.عطارد در طول۸۸روز۱۱میلیون کیلومتر به خورشید نزدیکتر و ۱۱میلیون کیلومتر از خورشید دورتر می شوذ.این سیاره کوچک اندکی از ماه بزرگتر است.

سیاره ی بدون جو

بزرگترین قمر منظومه ی شمسی که حتی از سیاره ی عطارد بزرگتر است گانیمد نام دارد.گانیمد جو ندارد ولی چرا؟درست است که گانیمد از عطارد بزرگتر است اما جرم آن کمتر از نصف جرم عطارد است. تیتان دومین قمر بزرگ منظومه ی شمسی است و از عطارد بزرگتر است.جرم این قمر از عطارد کمتر است ولی جو دارد اما چگونه؟دلیلش سرما است.سرما باعث انقباص هوا می شود.تیتان یکی از قمر های زحل است و گانیمد یکی از قمر های مشتری است.مشتری نسبت زحل به خورشید بسیار نزدیکتر  بنابراین گانیمد گرمای بیشتری نسبت تیتان دریافت می کند.تحقیقات اخیر نشان داد بدلیل طوفان های خورشیدی جو ناچیزی(42٪هلیم،42%سدیم،۱5٪اکسیژن و 1%بقیه).ولی بخاطر گرمای زیاد عطارد این جو را اندک اندک از دست می دهد.

ویژگی های عطارد

عطارد نزدیکترین سیاره به خورشید است و با جاذبه وحشتناک خورشید مبارزه می کند تا جذب آن نشود و در دل خورشید سقوط نکند،اما چگونه؟عطارد با سرعت سرسام آور۴۸کیلومتر بر ثانیه(۱۷۲۸۰۰کیلومتر بر ساعت)حرکت می کند.به طوری که یک دور چرخش عطارد به دور خورشید فقط۸۸روز طول می کشد. حداکثر فاصله زاویه ای که این سیاره با خورشیدداردحدود 28 درجه است  ( از دید زمین ) . هنگامی که زاویه  کشیدگی این سیاره درحدود۱۰درجه است،ازدرون تلسکوپ به صورت هلال باریکی دیده می شود. لیکن زمانی که می خواهد از پشت خورشید عبور کند قرص روشن خود را به ما نشان نمی دهد.با توجه به 7 درجه انحراف مدار گردش این سیاره به دور خورشید سیاره ی عطارد در هر بار چرخش به دور خورشید از جلوی آن عبور نمی کند بلکه از بالا یا پایین خورشید می گذرد.در طول۱۰۰سال عطارد تنها دوبار همچون نقطه ای سیاه و تاریک از مقابل خورشید می گذرد که به ترانزیت معروف است.

ماهواره ها

 مارینر۱۰ در تاریخ ۳نوامبر ۱۹۷۳ توسط ناسا به فضا پرتاب شد.مارینر۱۰ در این سفر از کنار زهره گذشت و ۳۵۰۰عکس از ابر های گذرنده سیاره ی زهره به زمین فرستاد.مارینر۱۰ در مارس ۱۹۷۴ از کنار عطارد گذشت و پس از آن در مداری بیضوی به دور خورشید می گردد.مارینر۱۰ در این مدار هر۱۷۶روز یکبار